Η τεχνολογία mRNA ήρθε στο προσκήνιο κατά την πανδημία COVID-19 και άλλαξε ριζικά τον τρόπο που βλέπουμε τα εμβόλια και τη φαρμακευτική καινοτομία. Για πολλούς, ήταν η πρώτη φορά που άκουσαν τον όρο «αγγελιαφόρο RNA», και φυσικά δημιουργήθηκαν πολλές απορίες και μύθοι γύρω από αυτή την καινούρια επιστημονική προσέγγιση.
Παρακάτω θα βρείτε 5 βασικές ερωτήσεις με επιστημονικές απαντήσεις αλλά και μερικές συχνές παρανοήσεις που αξίζει να ξεκαθαριστούν.
Το mRNA (messenger RNA ή αγγελιαφόρο RNA) είναι μόριο που δίνει οδηγίες στα κύτταρα για το πώς να παράγουν συγκεκριμένες πρωτεΐνες. Στην περίπτωση των εμβολίων, αυτές οι οδηγίες αφορούν την παραγωγή μιας πρωτεΐνης που διεγείρει το ανοσοποιητικό να αναπτύξει άμυνα. Στην πραγματικότητα, είναι ένας «εκπαιδευτής» του οργανισμού μας, χωρίς να περιέχει ζωντανό ιό (CDC).
Τα δεδομένα δείχνουν ξεκάθαρα ότι είναι ασφαλή. Το mRNA δεν μπαίνει στον πυρήνα του κυττάρου, άρα δεν αλληλεπιδρά με το DNA μας. Μετά τη δουλειά του, αποδομείται γρήγορα από τον οργανισμό. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO) επισημαίνει ότι οι παρενέργειες είναι συνήθως ήπιες και παροδικές (WHO).
Οι εφαρμογές είναι εντυπωσιακές: από εμβόλια κατά της γρίπης, του HIV και της ελονοσίας, έως εξατομικευμένες θεραπείες καρκίνου. Έρευνες δείχνουν ότι τα «καρκινικά εμβόλια mRNA» μπορούν να σχεδιαστούν με βάση το γενετικό αποτύπωμα κάθε όγκου, ανοίγοντας τον δρόμο για προσωποποιημένη ιατρική (Nature, 2023).
Η μεγάλη της δύναμη είναι η ευελιξία. Το mRNA μπορεί να σχεδιαστεί πολύ γρήγορα, κάτι που φάνηκε στην πανδημία. Σε λίγες εβδομάδες από την ταυτοποίηση του ιού, είχαν ήδη δημιουργηθεί τα πρώτα πρωτότυπα εμβολίων. Η Harvard Medical School τονίζει ότι αυτή η ταχύτητα δεν έχει προηγούμενο στην ιστορία της ιατρικής (Harvard Health, 2021).
Παρόλο που είναι πολλά υποσχόμενη, η τεχνολογία mRNA έχει ακόμα εμπόδια. Τα μόρια mRNA είναι ευαίσθητα και χρειάζονται λιπιδικά νανοσωματίδια για να προστατευθούν. Επιπλέον, κάποια εμβόλια απαιτούν πολύ χαμηλές θερμοκρασίες αποθήκευσης, κάτι που δυσκολεύει τη διανομή σε αναπτυσσόμενες χώρες. Το NIH αναφέρει ότι νέες γενιές mRNA εμβολίων θα είναι πιο σταθερές και εύκολες στη χρήση (NIH).
Αλήθεια: Το mRNA δεν εισέρχεται στον πυρήνα του κυττάρου, όπου βρίσκεται το DNA. Απλώς δίνει προσωρινές οδηγίες και στη συνέχεια διασπάται. Δεν έχει καμία δυνατότητα να «ξαναγράψει» το γενετικό μας υλικό (CDC).
Αλήθεια: Η έρευνα για το mRNA ξεκίνησε τη δεκαετία του 1990. Πριν από την πανδημία, υπήρχαν ήδη μελέτες για εμβόλια κατά του καρκίνου και μολυσματικών ασθενειών. Η COVID-19 απλώς έφερε την τεχνολογία στο προσκήνιο σε παγκόσμια κλίμακα (History of mRNA Research – Nature Reviews Drug Discovery, 2018).
Αλήθεια: Τα περισσότερα φάρμακα και εμβόλια παρουσιάζουν παρενέργειες μέσα στις πρώτες εβδομάδες ή μήνες. Έχουν πλέον χορηγηθεί δισεκατομμύρια δόσεις mRNA εμβολίων παγκοσμίως, και η παρακολούθηση δείχνει εξαιρετικό προφίλ ασφάλειας (WHO).
Η τεχνολογία mRNA δεν είναι «θαύμα» ούτε «απειλή» είναι ένα εργαλείο που βασίζεται σε δεκαετίες επιστημονικής έρευνας και έχει ήδη αποδείξει την αξία του. Από τα εμβόλια COVID-19 μέχρι τα νέα σχέδια για καρκινικά εμβόλια, βρισκόμαστε στην αρχή μιας εποχής όπου το mRNA μπορεί να αλλάξει τον τρόπο που προλαμβάνουμε και θεραπεύουμε ασθένειες.
Πηγές