Η χρήση ψηφιακής τεχνολογίας από τους ηλικιωμένους μπορεί να προσφέρει σημαντικά οφέλη στη νοητική τους υγεία, σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες. Αντίθετα με τις προηγούμενες ανησυχίες για την «ψηφιακή άνοια», οι νέες μελέτες δείχνουν ότι η τεχνολογία μπορεί να λειτουργήσει ως προστατευτικός παράγοντας κατά της γνωστικής έκπτωσης και της άνοιας.
Η γνωστική έκπτωση αναφέρεται στη σταδιακή απώλεια των γνωστικών λειτουργιών όπως η μνήμη και η προσοχή, συχνά συνδεδεμένη με τη γήρανση και τις νευροεκφυλιστικές ασθένειες. Η χρήση ψηφιακής τεχνολογίας περιλαμβάνει δραστηριότητες με υπολογιστές, smartphones, tablets και το διαδίκτυο. Η έννοια της «τεχνολογικής εφεδρείας» προτείνει ότι η συμμετοχή σε πνευματικά διεγερτικές δραστηριότητες μπορεί να βοηθήσει τον εγκέφαλο να αντισταθεί στη φθορά που σχετίζεται με την ηλικία.
Μια μεγάλη μετα-ανάλυση που δημοσιεύθηκε στο *Nature Human Behaviour* το 2025 ανέλυσε 136 μελέτες με περισσότερους από 411,000 ενήλικες άνω των 50 ετών και βρήκε ότι η χρήση ψηφιακής τεχνολογίας συνδέεται με 58% μείωση στις πιθανότητες γνωστικής βλάβης και 26% μείωση στο ρυθμό γνωστικής έκπτωσης με την πάροδο του χρόνου. Αυτά τα προστατευτικά αποτελέσματα ήταν συνεπή ανεξάρτητα από τον τύπο της τεχνολογίας και παρέμειναν μετά τον έλεγχο για παράγοντες όπως η εκπαίδευση και η υγεία.
Επιπλέον, μια μελέτη στην Κίνα έδειξε ότι η χρήση του διαδικτύου βελτίωσε σημαντικά τις γνωστικές επιδόσεις, ιδιαίτερα τη μνήμη και τη λειτουργία εκτελεστικού ελέγχου, με ισχυρότερα αποτελέσματα σε αστικούς και πιο μορφωμένους ηλικιωμένους, υπογραμμίζοντας τον ρόλο των κοινωνικοοικονομικών παραγόντων.
Οι ειδικοί, όπως ο Dr. Jared Benge από το UT Health Austin, υποστηρίζουν ότι η συμμετοχή στην τεχνολογία συνδέεται με καλύτερη εγκεφαλική υγεία και μπορεί να λειτουργήσει ως νέος προστατευτικός παράγοντας κατά του κινδύνου άνοιας. Ο Dr. Michael K. Scullin από το Baylor University επισημαίνει ότι, παρά τους φόβους για «αποστράγγιση του εγκεφάλου» από την τεχνολογία, τα στοιχεία δείχνουν ότι η ψηφιακή συμμετοχή υποστηρίζει τη γνωστική γήρανση.
Συμπερασματικά, η προώθηση της ψηφιακής παιδείας και της πρόσβασης μεταξύ των ηλικιωμένων θα μπορούσε να αποτελέσει μια οικονομικά αποδοτική στρατηγική για την καθυστέρηση της γνωστικής έκπτωσης και τη μείωση του κινδύνου άνοιας. Οι πολιτικές δημόσιας υγείας θα πρέπει να επικεντρωθούν στην ενίσχυση της ψηφιακής συμπερίληψης, ειδικά σε αγροτικές και χαμηλότερες κοινωνικοοικονομικές ομάδες, καθώς και στον σχεδιασμό παρεμβάσεων τεχνολογίας που ενθαρρύνουν την ενεργή γνωστική συμμετοχή. Καθώς οι πληθυσμοί γερνούν παγκοσμίως, η αξιοποίηση της τεχνολογίας για τη γνωστική υγεία θα μπορούσε να μειώσει το κοινωνικό και οικονομικό βάρος της άνοιας και της γνωστικής βλάβης.
ΠΗΓΗ: