Το αλκοόλ αποτελεί μέρος της κοινωνικής ζωής για πολλούς ανθρώπους, αλλά οι επιπτώσεις του στον οργανισμό αλλάζουν με την ηλικία. Όσο μεγαλώνουμε, το σώμα μας υποβάλλεται σε αλλαγές που καθιστούν ακόμη και μικρές ποσότητες αλκοόλ πιο επικίνδυνες για την υγεία. Η κατανόηση αυτών των αλλαγών είναι σημαντική για να διατηρήσουμε τη σωματική και ψυχική ευεξία και να αποφύγουμε σοβαρές επιπλοκές.
Καθώς περνούν τα χρόνια, ο οργανισμός μεταβολίζει το αλκοόλ πιο αργά. Το ήπαρ – υπεύθυνο για τη διάσπαση του αλκοόλ – χάνει μέρος της αποτελεσματικότητάς του, ενώ η ποσότητα νερού στο σώμα μειώνεται, αυξάνοντας τη συγκέντρωση αλκοόλ στο αίμα. Το αποτέλεσμα είναι ότι ακόμα και μικρές ποσότητες αλκοόλ έχουν ισχυρότερη επίδραση στους ηλικιωμένους.
Σύμφωνα με το National Institute on Alcohol Abuse and Alcoholism (NIAAA, 2020), αυτή η αλλαγή αυξάνει την ευαισθησία σε ζάλη, απώλεια ισορροπίας, υπνηλία και αυξημένο κίνδυνο ατυχημάτων.
Οι ηλικιωμένοι συχνά λαμβάνουν φάρμακα για χρόνιες παθήσεις, όπως υπέρταση, διαβήτη, καρδιακές παθήσεις ή προβλήματα ύπνου. Το αλκοόλ μπορεί να αλληλεπιδράσει με πολλά φάρμακα, μειώνοντας την αποτελεσματικότητά τους ή ενισχύοντας τις παρενέργειες.
Η Mayo Clinic (2019) αναφέρει ότι η συνύπαρξη αλκοόλ με αγχολυτικά, αντιπηκτικά ή φάρμακα για τον ύπνο μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές, όπως υπνηλία, αιμορραγίες, καρδιακές αρρυθμίες ή πτώσεις. Γι’ αυτό η συνεννόηση με τον γιατρό είναι απαραίτητη.
Η ηλικία φέρνει αλλαγές στη μυϊκή μάζα, την ισορροπία και την όραση. Οι ηλικιωμένοι είναι πιο ευάλωτοι σε πτώσεις, και το αλκοόλ αυξάνει ακόμη περισσότερο αυτόν τον κίνδυνο. Ακόμη και μικρές ποσότητες αλκοόλ μπορούν να μειώσουν την ικανότητα αντίδρασης και συντονισμού, προκαλώντας ατυχήματα που μπορεί να οδηγήσουν σε σοβαρά κατάγματα ή τραυματισμούς.
Σύμφωνα με το Centers for Disease Control and Prevention (CDC, 2021), περίπου το 30% των ατόμων άνω των 65 που καταναλώνουν αλκοόλ αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο πτώσεων που οδηγούν σε σοβαρά τραυματικά συμβάντα.
Η τακτική κατανάλωση αλκοόλ σε μεγαλύτερη ηλικία επιβαρύνει το καρδιοκυκλοφορικό σύστημα, το ήπαρ και το νευρικό σύστημα. Η χρόνια κατανάλωση αυξάνει τον κίνδυνο υπέρτασης, ηπατικής νόσου και γνωστικών διαταραχών.
Μελέτη στο Journal of the American Geriatrics Society (2018) δείχνει ότι ηλικιωμένοι που καταναλώνουν πάνω από 7–14 ποτά την εβδομάδα διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο άνοιας και επιβράδυνσης της γνωστικής λειτουργίας.
Η κατανάλωση αλκοόλ μπορεί επίσης να επηρεάσει την ψυχική υγεία. Οι ηλικιωμένοι που πίνουν για να αντιμετωπίσουν μοναξιά, στρες ή κατάθλιψη διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο κατάχρησης. Η κοινωνική στήριξη, οι δραστηριότητες και η καλή επικοινωνία με φίλους και οικογένεια μπορούν να μειώσουν την ανάγκη για αλκοόλ και να προστατεύσουν την ψυχική υγεία.
Η World Health Organization (WHO, 2021) τονίζει ότι η προώθηση κοινωνικής συμμετοχής και ψυχαγωγικών δραστηριοτήτων βοηθά τους ηλικιωμένους να διατηρήσουν την ευεξία και να μειώσουν την εξάρτηση από αλκοόλ.
Καθώς μεγαλώνουμε, η ίδια ποσότητα αλκοόλ επηρεάζει τον οργανισμό πολύ περισσότερο από ό,τι σε νεότερες ηλικίες. Η μείωση μυϊκής μάζας, η αλλαγή στον μεταβολισμό, οι αλληλεπιδράσεις με φάρμακα, ο αυξημένος κίνδυνος πτώσεων και οι μακροχρόνιες επιπτώσεις στην υγεία καθιστούν την κατανάλωση αλκοόλ πιο επικίνδυνη.
Οι ειδικοί συστήνουν μέτρια ή ελεγχόμενη κατανάλωση, ή πλήρη αποχή σε περιπτώσεις χρόνιων προβλημάτων, πάντα με τη συμβουλή γιατρού. Η ενημέρωση, η αυτοφροντίδα και η προσοχή μπορούν να προστατεύσουν την υγεία, να μειώσουν τον κίνδυνο ατυχημάτων και να διασφαλίσουν μια ασφαλή, ποιοτική ζωή στην τρίτη ηλικία.
Πηγές