Η Legionella είναι ένα βακτήριο που μπορεί να προκαλέσει σοβαρές αναπνευστικές λοιμώξεις, όπως η νόσος Legionnaires. Παρά την πρόοδο της επιστήμης, η ανίχνευση της πηγής μιας επιδημίας παραμένει σύνθετη και κρίσιμη για τη δημόσια υγεία. Ας δούμε πώς οι επιστήμονες εντοπίζουν το «αόρατο» αυτό μικρόβιο και γιατί η πρόληψη είναι ζωτικής σημασίας.
Τι είναι η Legionella;
- Gram-αρνητικό βακτήριο που αναπτύσσεται σε ζεστά, στάσιμα νερά: κλιματιστικά, νιπτήρες, ντους, θερμοσίφωνες.
- Προκαλεί:
- Νόσο Legionnaires: σοβαρή πνευμονία
- Pontiac Fever: ήπια, αυτοπεριοριζόμενη λοίμωξη
- Υψηλότερος κίνδυνος για ηλικιωμένους, καπνιστές και ανοσοκατεσταλμένα άτομα
(Πηγή: CDC)
Αναζήτηση της πηγής σε ένα outbreak
Οι επιστήμονες ακολουθούν πολύπλοκες διαδικασίες:
- Λήψη δειγμάτων νερού από κτίρια και συστήματα ύδρευσης
- Καλλιέργεια σε ειδικά θρεπτικά υλικά
- Γονιδιωματική ανάλυση για ακριβή ταυτοποίηση
Αυτό βοηθά στον περιορισμό της επιδημίας και στην πρόληψη νέων κρουσμάτων
(Πηγή: WHO)
Προκλήσεις του εργαστηρίου
- Αναπτύσσεται αργά και χρειάζεται ειδικά θρεπτικά υλικά
- Κρύβεται σε βιοφίλμ σωλήνων και συστημάτων νερού
- Η ανίχνευση απαιτεί συνδυασμό καλλιέργειας, μοριακών τεχνικών και επιδημιολογικής έρευνας
- Η PCR (Polymerase Chain Reaction) επιτρέπει γρήγορη και ακριβή ταυτοποίηση
Πρόληψη και ασφάλεια
- Τακτική απολύμανση συστημάτων νερού και ψύξης
- Θερμοκρασία νερού >50°C στους θερμοσίφωνες
- Συντήρηση κλιματιστικών και ψυκτικών πύργων
(Πηγή: ECDC)
Η Legionella είναι ένας «αόρατος κίνδυνος» σε ζεστά και στάσιμα νερά. Η έγκαιρη ανίχνευση, η σωστή συντήρηση συστημάτων νερού και η συνεργασία εργαστηρίων και υγειονομικών αρχών είναι ζωτικής σημασίας για την πρόληψη επιδημιών. Κάθε λεπτομέρεια στη συντήρηση και στον έλεγχο μετράει για την ασφάλεια των κοινοτήτων μας.
Πηγές:
- CDC, Legionella Fact Sheet
- WHO, Legionnaires’ Disease
- ECDC, Legionella Guidance