Η γλυκοπατάτα θεωρείται εδώ και καιρό βασικό τρόφιμό σε πολλές κουλτούρες και ταυτόχρονα παρουσιάζει χαρακτηριστικά που την τοποθετούν ανάμεσα στις πιο θρεπτικές επιλογές της διατροφής. Όμως η ερώτηση «πόσο υγιεινή είναι πραγματικά;» απαιτεί όχι μόνο μια ματιά στη θρεπτική της αξία, αλλά και μια κριτική αξιολόγηση των μελετών που τη σχετίζουν με οφέλη για την υγεία.

Τι περιέχει η γλυκοπατάτα;

Η γλυκοπατάτα είναι πλούσια σε σύνθετους υδατάνθρακες, φυτικές ίνες, βιταμίνες και ιχνοστοιχεία. Σύμφωνα με ανασκόπηση, οι ρίζες της περιέχουν σημαντικές ποσότητες προβιταμίνης A (β-καροτένιο), βιταμίνης C, καλίου, καθώς και δευτερευόντων φυτοχημικών όπως ανθοκυανίνες στην ποικιλία με μωβ χρώμα. Healthline+2franklin.ces.ncsu.edu+2 Για παράδειγμα, στο άρθρο της Harvard T.H. Chan επισημαίνεται ότι οι πορτοκαλί ποικιλίες είναι πλουσιότερες σε β-καροτένιο, ενώ οι μωβ ποικιλίες περιέχουν περισσότερο ανθοκυανίνες φυτικές ενώσεις με ισχυρή αντιοξειδωτική δράση. The Nutrition Source+1

Η παρουσία φυτικών ινών συμβάλλει στην καλή λειτουργία του εντέρου και στην αίσθηση πληρότητας, ενώ το κάλιο βοηθά στον έλεγχο της αρτηριακής πίεσης. Medical News Today+1

Ποια οφέλη για την υγεία δείχνουν οι έρευνες;

Οι μελέτες για τη γλυκοπατάτα δείχνουν μια σειρά από υποσχόμενα αποτελέσματα: ενδεικτικά, αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις δράσεις, πιθανή προστασία του ήπατος, βελτίωση στην ευαισθησία στην ινσουλίνη, καθώς και υποστήριξη της λειτουργίας του εντέρου. PMC+1

Για παράδειγμα, η ανασκόπηση στο PMC αναφέρει ότι τα φυτοχημικά της γλυκοπατάτας μπορούν να επιδρούν τόσο στην αντιφλεγμονώδη δράση όσο και στην αντιδιαβητική δραστηριότητα. PMC Επίσης, σύμφωνα με τη Healthline, η κατανάλωση γλυκοπατάτας μπορεί να συμβάλλει στη ρύθμιση της γλυκόζης στο αίμα, χάρη στην υψηλή της περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες και στη σχετικά χαμηλότερη γλυκαιμική της φόρτιση σε σύγκριση με άλλες πατάτες. Medical News Today

Συγκρίνοντας με κοινές πατάτες

Σύμφωνα με τη διατροφική πηγή της Harvard, η γλυκοπατάτα υπερέχει σε μερικά δεδομένα έναντι της κοινής πατάτας (λευκής): περιέχει περισσότερα αντιοξειδωτικά, μεγαλύτερη ποικιλία φυτοχημικών ενώσεων και συνήθως μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες. The Nutrition Source Πάντως, καθώς η γλυκοπατάτα είναι αμυλούχο τρόφιμο, απαιτείται προσοχή στη ποσότητα και στο συνολικό πλαίσιο της διατροφής — δηλαδή δεν είναι «άμα τη πίσει» χαμηλής γλυκαιμικής φόρτισης για όλους τους τύπους κατανάλωσης.

Πρακτικά πλεονεκτήματα και προϋποθέσεις

Η ενσωμάτωσή της στη διατροφή μπορεί να γίνει με απλούς τρόπους: ψητή, στον φούρνο, ως πουρές ή ακόμα και κομμένη σε λωρίδες και ψημένη με λίγο ελαιόλαδο. Κατά τη μαγειρική διαδικασία ωστόσο, είναι σημαντικό να διατηρούνται όσο το δυνατόν περισσότερα θρεπτικά συστατικά. Για παράδειγμα, το ψήσιμο με τη φλούδα συμβάλλει στη διατήρηση του β-καροτένιου. The Nutrition Source+1

Επιπλέον, η προτεινόμενη κατανάλωση ενός μέτριου μεγέθους γλυκοπατάτας μπορεί να καλύψει ένα μεγάλο μέρος των ημερήσιων αναγκών σε βιταμίνη A γεγονός σημαντικό ιδιαίτερα για την υγεία των ματιών και του ανοσοποιητικού. WebMD

Πράγματα που αξίζει να προσέξουμε

Παρά τα πολλά της οφέλη, δεν είναι απαλλαγμένη από ενδείξεις προσοχής. Η υψηλή κατανάλωση γλυκοπατάτας σε άτομα με προδιάθεση για λιθίαση των νεφρών, λόγῳ της περιεκτικότητας σε οξαλικά, μπορεί να θέτει θέμα. Verywell Health Επίσης, η επιλογή της μεθόδου μαγειρέματος παίζει ρόλο: το τηγάνισμα ή η υπερβολική χρήση λιπαρών μπορούν να μειώσουν τα οφέλη της.

Η γλυκοπατάτα αποτελεί μια εξαιρετική επιλογή τροφής για όσους θέλουν να ενισχύσουν τη διατροφή τους όχι ως πανάκεια, αλλά ως πολύτιμο συστατικό ενός υγιεινού διατροφικού πλάνου. Πλούσια σε φυτικές ίνες, σε βιταμίνες όπως η A και η C, σε κάλιο και αντιοξειδωτικά, η κατανάλωσή της μπορεί να υποστηρίξει την υγεία των ματιών, της καρδιάς, του εντέρου και του μεταβολισμού. Ωστόσο, όπως συμβαίνει με κάθε τρόφιμο, η ποσότητα, ο τρόπος μαγειρέματος και το ευρύτερο πλαίσιο της διατροφής καθορίζουν το πόσο «καλή» επιλογή είναι.

Με λίγα λόγια: η γλυκοπατάτα μπορεί να είναι «σύμμαχος» της υγείας αρκεί να επιλέγεται με συνείδηση, να μαγειρεύεται κατάλληλα και να εντάσσεται σε μία ισορροπημένη διατροφή.

Πηγές

• “Sweet Potato Is Not Simply an Abundant Food Crop.” PMC, 2023. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC9495970/ PMC
• “Bioactive Compounds, Antioxidants, and Health Benefits of Sweet Potato.” PMC, 2020. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC8038024/ PMC
• “Sweet Potatoes 101: Nutrition Facts and Health Benefits.” Healthline, 2022. https://www.healthline.com/nutrition/foods/sweet-potatoes Healthline
• “Sweet Potatoes – The Nutrition Source.” Harvard T.H. Chan School of Public Health. https://nutritionsource.hsph.harvard.edu/food-features/sweet-potatoes/ The Nutrition Source
• “Nutritional Benefits of Sweetpotatoes | N.C. Cooperative Extension.” https://franklin.ces.ncsu.edu/2025/05/nutritional-benefits-of-sweetpotatoes/ franklin.ces.ncsu.edu