Η Ευρώπη βρίσκεται αντιμέτωπη με μια νέα πραγματικότητα: η μετάδοση νοσημάτων που μεταδίδονται από κουνούπια, όπως ο ιός του Δυτικού Νείλου και ο ιός chikungunya, καταγράφει νέα ρεκόρ και τείνει να γίνει το «νέο φυσιολογικό». Το ECDC προειδοποιεί ότι οι επιδημίες γίνονται πιο συχνές, πιο εκτεταμένες και πιο έντονες, με αποτέλεσμα να απαιτείται καλύτερος συντονισμός και ισχυρότερη δράση για την προστασία της δημόσιας υγείας.

Το «νέο φυσιολογικό» στην Ευρώπη

Η αύξηση των θερμοκρασιών, τα πιο ήπια χειμωνιάτικα διαστήματα, οι μεγαλύτερες καλοκαιρινές περίοδοι και οι αλλαγές στα μοτίβα βροχόπτωσης δημιουργούν ιδανικές συνθήκες για την εξάπλωση των κουνουπιών. Όπως δήλωσε η διευθύντρια του ECDC, Pamela Rendi-Wagner:
«Η Ευρώπη εισέρχεται σε μια νέα φάση, όπου η μεγαλύτερη και πιο έντονη μετάδοση ασθενειών που σχετίζονται με κουνούπια γίνεται πλέον η νέα πραγματικότητα».

Εξάπλωση του ιού chikungunya

Το κουνούπι Aedes albopictus, φορέας του ιού chikungunya, έχει πλέον εδραιωθεί σε 16 χώρες και 369 περιοχές της Ευρώπης – έναντι μόλις 114 πριν από δέκα χρόνια. Το 2025 έχουν ήδη καταγραφεί 27 τοπικές επιδημίες, αριθμός-ρεκόρ. Για πρώτη φορά αναφέρθηκε κρούσμα στην περιοχή της Αλσατίας στη Γαλλία, γεγονός που δείχνει ότι ο κίνδυνος επεκτείνεται προς βορειότερα γεωγραφικά πλάτη.

Ιός του Δυτικού Νείλου: συνεχής εξάπλωση

Ο ιός του Δυτικού Νείλου εντοπίζεται κάθε χρόνο σε νέες περιοχές. Το 2025, καταγράφηκαν για πρώτη φορά κρούσματα στις ιταλικές επαρχίες Latina και Frosinone και στο νομό Sălaj στη Ρουμανία. Η Ευρώπη καταγράφει φέτος τον μεγαλύτερο αριθμό κρουσμάτων των τελευταίων τριών ετών, με τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο να θεωρούνται οι πιο επικίνδυνοι μήνες.

Μέχρι τις 13 Αυγούστου 2025:

• Οκτώ χώρες κατέγραψαν 335 τοπικά κρούσματα ιού του Δυτικού Νείλου και 19 θανάτους.
• Η Ιταλία παραμένει η πιο πληγείσα χώρα (274 κρούσματα), ενώ ακολουθούν η Ελλάδα (35), η Σερβία (9), η Γαλλία (7), η Ρουμανία (6), η Ουγγαρία (2), η Βουλγαρία (1) και η Ισπανία (1).
• Η Γαλλία έχει αναφέρει 111 κρούσματα chikungunya και η Ιταλία 7.

Νέες οδηγίες και πρόληψη

Το ECDC έχει εκδώσει νέες κατευθυντήριες οδηγίες για τις ασθένειες chikungunya, δάγγειο πυρετό και Zika, παρέχοντας πρακτικά εργαλεία επιτήρησης, πρόληψης και ελέγχου για τις χώρες της Ευρώπης. Για τον ιό του Δυτικού Νείλου υπάρχει επίσης ξεχωριστή καθοδήγηση.

Η Δρ. Céline Gossner, επικεφαλής του τμήματος μεταδοτικών νοσημάτων του ECDC, τόνισε:
«Καθώς το τοπίο των ασθενειών που μεταδίδονται από κουνούπια αλλάζει, όλο και περισσότεροι άνθρωποι στην Ευρώπη θα κινδυνεύουν στο μέλλον. Η πρόληψη είναι πιο σημαντική από ποτέ, τόσο με συντονισμένη δημόσια δράση όσο και με μέτρα ατομικής προστασίας».

Συμβουλές για τους πολίτες

Οι πολίτες που ζουν ή ταξιδεύουν σε περιοχές με αυξημένο κίνδυνο θα πρέπει:

• Να χρησιμοποιούν εντομοαπωθητικά.
• Να φορούν ρούχα με μακριά μανίκια και παντελόνια, ιδιαίτερα σε αυγή και σούρουπο.
• Να τοποθετούν σίτες σε παράθυρα, να χρησιμοποιούν κουνουπιέρες και κλιματισμό ή ανεμιστήρες.

Οι επαγγελματίες υγείας πρέπει να είναι σε επαγρύπνηση για έγκαιρη διάγνωση. Παρόλο που έχουν αναπτυχθεί νέα εμβόλια για τον ιό chikungunya, δεν υπάρχει ακόμα εμβόλιο για τον ιό του Δυτικού Νείλου.

ΠΗΓΗ: ecdc.europa