Η παρουσία ενός κατοικιδίου στο σπίτι δεν είναι απλώς χαρά ή συντροφιά για πολλούς ανθρώπους, αποτελεί πηγή βαθιάς ψυχολογικής στήριξης. Τα τελευταία χρόνια, η επιστημονική έρευνα έχει στραφεί όλο και περισσότερο στο πώς οι σκύλοι, οι γάτες και άλλα κατοικίδια μπορούν να συμβάλουν στη βελτίωση της ψυχικής υγείας και ιδιαίτερα στην αντιμετώπιση της κατάθλιψης.
Η κατάθλιψη συχνά συνοδεύεται από αισθήματα μοναξιάς και απομόνωσης. Τα κατοικίδια προσφέρουν μια μορφή συναισθηματικής παρουσίας που μπορεί να μειώσει αυτά τα συναισθήματα. Σύμφωνα με το National Institutes of Health (NIH), η αλληλεπίδραση με ζώα αυξάνει τα επίπεδα της οξυτοκίνης, της «ορμόνης της αγάπης», και μειώνει την κορτιζόλη, την ορμόνη του στρες (NIH, 2018). Αυτό σημαίνει ότι η επαφή με ένα κατοικίδιο μπορεί να προσφέρει άμεση ανακούφιση και αίσθημα ασφάλειας.
Η κατάθλιψη συχνά αφαιρεί την ενέργεια και τη διάθεση για καθημερινές δραστηριότητες. Ένα κατοικίδιο όμως «επιβάλλει» ρουτίνα: ταΐσματα, βόλτες, καθαριότητα. Αυτή η σταθερότητα δημιουργεί αίσθηση σκοπού και ευθύνης. Μελέτη που δημοσιεύτηκε στο BMC Psychiatry έδειξε ότι οι ιδιοκτήτες κατοικιδίων βιώνουν μεγαλύτερη αίσθηση νοήματος και καθημερινής σταθερότητας, στοιχεία που βοηθούν στην αντιμετώπιση της κατάθλιψης.
Οι σκύλοι, ειδικά, ενθαρρύνουν την κίνηση. Οι καθημερινές βόλτες όχι μόνο βελτιώνουν τη φυσική κατάσταση, αλλά και αυξάνουν τις πιθανότητες κοινωνικής αλληλεπίδρασης. Η σωματική άσκηση είναι γνωστό ότι απελευθερώνει ενδορφίνες, οι οποίες δρουν ως φυσικά «αντικαταθλιπτικά». Το Harvard Health Publishing αναφέρει ότι ακόμα και 30 λεπτά περπατήματος την ημέρα μπορούν να μειώσουν σημαντικά τα συμπτώματα της κατάθλιψης (Harvard Health, 2021).
Ένα από τα πιο σημαντικά στοιχεία στη σχέση με ένα κατοικίδιο είναι η άνευ όρων αγάπη και αποδοχή που προσφέρει. Για κάποιον που παλεύει με αρνητικές σκέψεις ή χαμηλή αυτοεκτίμηση, η αίσθηση ότι «κάποιος σε αγαπάει όπως είσαι» είναι ανεκτίμητη. Αυτός ο συναισθηματικός δεσμός λειτουργεί σαν «μαξιλάρι» απέναντι στην απομόνωση που συχνά συνοδεύει την κατάθλιψη.
Η θεραπεία με τη βοήθεια ζώων (animal-assisted therapy) έχει χρησιμοποιηθεί με επιτυχία σε άτομα με κατάθλιψη, άγχος και μετατραυματικό στρες. Κλινικές μελέτες δείχνουν ότι η επαφή με ζώα μειώνει τα επίπεδα άγχους και βελτιώνει τη διάθεση. Μάλιστα, σε νοσοκομεία και κέντρα ψυχικής υγείας, οι σκύλοι-θεραπευτές χρησιμοποιούνται ολοένα και περισσότερο ως συμπληρωματική θεραπεία.
Παρόλο που τα κατοικίδια μπορούν να προσφέρουν σπουδαία υποστήριξη, δεν αντικαθιστούν την επαγγελματική θεραπεία για την κατάθλιψη. Η φαρμακευτική αγωγή, η ψυχοθεραπεία και η ιατρική παρακολούθηση παραμένουν καθοριστικά. Ωστόσο, ένα κατοικίδιο μπορεί να αποτελέσει πολύτιμο συμπλήρωμα στην καθημερινότητα και να ενισχύσει την ανάρρωση.
Η ζωή με ένα κατοικίδιο δεν είναι μόνο χαρά αλλά και θεραπευτική εμπειρία. Από τη μείωση του στρες και την ενίσχυση της κοινωνικότητας μέχρι τη δημιουργία ρουτίνας και την αίσθηση άνευ όρων αγάπης, τα ζώα μπορούν να αποτελέσουν σημαντικό «σύμμαχο» στην αντιμετώπιση της κατάθλιψης.
Στο Med Talks πιστεύουμε ότι η ψυχική υγεία χτίζεται βήμα βήμα, και η παρουσία ενός τετράποδου φίλου μπορεί να είναι ένα από αυτά τα βήματα που κάνουν τη διαφορά.
Πηγές:
