Οι επιλογές που κάνουμε στο πιάτο μας γύρω στα 50 δεν επηρεάζουν μόνο το βάρος ή την ενέργεια μας μπορεί να καθορίσουν και την ποιότητα ζωής δεκαετίες αργότερα. Νέα μεγάλη μελέτη που χρηματοδοτήθηκε από τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας των ΗΠΑ (NIH) αποκαλύπτει ότι η διατροφή στη μέση ηλικία συνδέεται άμεσα με τις πιθανότητες να φτάσουμε στα 70 και πέρα χωρίς χρόνιες παθήσεις, σωματική εξασθένιση ή ψυχική δυσφορία.
Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο JAMA Network Open (2024), ανέλυσε δεδομένα από πάνω από 100.000 άνδρες και γυναίκες. Οι ερευνητές κατέγραψαν τις διατροφικές τους συνήθειες στη μέση ηλικία και τους παρακολούθησαν για περισσότερα από 30 χρόνια, εξετάζοντας ποιοι από αυτούς γέρασαν «υγιεινά» δηλαδή έφτασαν τουλάχιστον τα 70 τους χρόνια χωρίς να εμφανίσουν καρδιοπάθειες, καρκίνο, διαβήτη, γνωστική έκπτωση ή σοβαρή ψυχική δυσφορία.
Το ερώτημα ήταν απλό αλλά κρίσιμο: μπορεί η διατροφή που ακολουθούμε στα 50 να επηρεάσει την υγεία μας στα 70; Η απάντηση, σύμφωνα με τα αποτελέσματα, είναι ένα ξεκάθαρο ναι.
Για να αξιολογήσουν τη διατροφή των συμμετεχόντων, οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν οκτώ διεθνώς αναγνωρισμένα πρότυπα υγιεινής διατροφής, όπως:
Όπως διαπίστωσαν, όσοι ακολουθούσαν με συνέπεια αυτές τις διατροφικές αρχές είχαν 43% έως 84% μεγαλύτερες πιθανότητες να γεράσουν με καλή υγεία, συγκριτικά με όσους κατανάλωναν πολλές υπερεπεξεργασμένες τροφές.
Από όλα τα πρότυπα, ο Δείκτης Εναλλακτικής Υγιεινής Διατροφής (Alternative Healthy Eating Index – AHEI) φάνηκε να έχει τη μεγαλύτερη θετική επίδραση.
Αυτό το μοντέλο δίνει έμφαση σε:
Οι συμμετέχοντες με υψηλές βαθμολογίες στον AHEI παρουσίασαν καλύτερη καρδιαγγειακή λειτουργία, χαμηλότερη φλεγμονή και καλύτερη ψυχική ευεξία στην τρίτη ηλικία. Η Μεσογειακή Διατροφή είχε επίσης εξαιρετικά αποτελέσματα, κάτι που ενισχύει τη θέση της ως «πρότυπο μακροζωίας» εδώ και δεκαετίες.
Η μελέτη ανέδειξε και τον αρνητικό ρόλο της υπερκατανάλωσης υπερεπεξεργασμένων τροφών, όπως:
Αυτά τα τρόφιμα, που συχνά περιέχουν υψηλά επίπεδα ζάχαρης, αλατιού και κορεσμένων λιπαρών, συνδέθηκαν με χαμηλότερα ποσοστά υγιούς γήρανσης και αυξημένο κίνδυνο μεταβολικών και καρδιαγγειακών προβλημάτων.
Η επικεφαλής της μελέτης, Δρ. Anne Thorndike από τη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Χάρβαρντ, σχολίασε:
«Η υγιής γήρανση δεν είναι τυχαία. Είναι αποτέλεσμα σταθερών, καθημερινών επιλογών που αθροίζονται μέσα στα χρόνια. Οι καλές διατροφικές συνήθειες στη μέση ηλικία φαίνεται να προσφέρουν πραγματική “επένδυση” για τα μελλοντικά μας χρόνια.»
Επιπλέον, ο Δρ. Shilpa Bhupathiraju, συν-ερευνητής στη μελέτη, τόνισε ότι ακόμη και μικρές βελτιώσεις στη διατροφή μπορούν να αποδώσουν μακροπρόθεσμα:
«Δεν χρειάζεται κάποιος να ακολουθεί τέλεια ένα διατροφικό πρότυπο. Κάθε βήμα προς μια πιο φυτική, ισορροπημένη διατροφή, μειώνει τον κίνδυνο ασθενειών και ενισχύει τη μακροζωία.»
Τα αποτελέσματα αυτής της μακροχρόνιας μελέτης δείχνουν πως οι διατροφικές αλλαγές στη μέση ηλικία έχουν βαθύ και διαρκές αποτύπωμα στην υγεία.
Ακόμα κι αν δεν έχουμε ακολουθήσει το πιο υγιεινό μονοπάτι μέχρι τώρα, δεν είναι ποτέ αργά να αλλάξουμε συνήθειες:
να μειώσουμε τα επεξεργασμένα τρόφιμα, να εντάξουμε περισσότερα φυτικά προϊόντα, να επιλέξουμε το ελαιόλαδο αντί για βούτυρο, και να απολαύσουμε τη μεσογειακή κουζίνα που έχουμε τόσο κοντά μας.