Η υπνική άπνοια – και ειδικότερα η αποφρακτική υπνική άπνοια (OSA) – δεν επηρεάζει μόνο την ποιότητα του ύπνου, αλλά και την υγεία του εγκεφάλου. Έρευνες δείχνουν ότι προκαλεί γνωστική εξασθένηση και προβλήματα μνήμης, κυρίως λόγω της διαλείπουσας υποξίας (πτώση των επιπέδων οξυγόνου) και του κατακερματισμένου ύπνου.
Κατά τη διάρκεια του ύπνου REM, όπου ο εγκέφαλος επεξεργάζεται τη μνήμη και τα συναισθήματα, η έλλειψη οξυγόνου μπορεί να προκαλέσει αγγειακές και δομικές βλάβες σε κρίσιμες περιοχές, όπως ο ενδορινικός φλοιός και ο μέσος κροταφικός λοβός – περιοχές απαραίτητες για τον σχηματισμό της μνήμης.
Η OSA χαρακτηρίζεται από επαναλαμβανόμενα επεισόδια μερικής ή πλήρους απόφραξης των αεραγωγών κατά τη διάρκεια του ύπνου. Αυτό οδηγεί σε συχνές διακοπές της αναπνοής, χαμηλά επίπεδα οξυγόνου και ανήσυχο ύπνο. Η συχνότητά της αυξάνεται με την ηλικία και συνδέεται με καρδιαγγειακές, μεταβολικές και νευρολογικές επιπλοκές.
Μια μελέτη του UC Irvine (2025) έδειξε ότι οι πτώσεις οξυγόνου στον ύπνο REM συνδέονται με:
Τα αποτελέσματα υποδεικνύουν ότι ακόμη και ήπια OSA μπορεί να προκαλέσει σοβαρές εγκεφαλικές βλάβες, αμφισβητώντας τα σημερινά όρια διάγνωσης και θεραπείας.
Η θεραπεία με συσκευή CPAP (συνεχής θετική πίεση αεραγωγών) έχει δείξει εντυπωσιακά αποτελέσματα:
Οι ειδικοί τονίζουν ότι η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία της OSA είναι ζωτικής σημασίας για την προστασία του εγκεφάλου. Η αναγνώριση της υποξίας στον ύπνο REM ως βασικού παράγοντα βλάβης μπορεί να οδηγήσει σε καλύτερα διαγνωστικά εργαλεία και νέες θεραπείες.
Συμπερασματικά, η υπνική άπνοια δεν είναι απλώς μια ενοχλητική διαταραχή ύπνου – είναι μια σοβαρή απειλή για τον εγκέφαλο και τη μνήμη, ιδιαίτερα στους ηλικιωμένους. Η έγκαιρη αναγνώριση και η σωστή θεραπεία μπορούν να προλάβουν ή ακόμη και να αναστρέψουν τις βλάβες, μειώνοντας τον κίνδυνο γνωστικής εξασθένησης και άνοιας.
ΠΗΓΕΣ: